Bebeklerin uyku zamanı geldiğinde ya da huzursuz olduğu dönemlerinde söylenen ezgili sözlere ninni denir. Kültürümüzde büyük önemi olan ninnilerin, tanımını yaptığımız bu işlevi de modern zamanda daha da genişlemiştir. Buna; bebekleri eğlendirmek, onları sevmek, iletişim kurmak ve özellikle onları eğitmek için gibi işlevler eklenir. Ninnilerde uyulması gereken herhangi bir edebi kural bulunmaz. Anonim olan ya da söyleyeni belli olan ninnilerin çoğunun kadınlar tarafından yazıldığı bilinmektedir. Ninniye Türk boyları ya da farklı milletler değişik isimler verseler de ninnilerin faydaları ve anlamı aynıdır. Çocuğu sakinleştirir ve anne ile çocuk arasında derin bir bağ kurarlar.
Ninniler çocukta fiziksel dokunuş kadar önemlidir. Çocukların zihinsel, duygusal, sosyal ve bedensel gelişimlerine önemli yararlar sağlayan ninnilerin faydaları çocuğun dil gelişiminde de kendini gösterir. Peki kısaca bu yararlar nelerdir?
1- Ninnilerin aile açısından faydaları: Ezgileriyle çocuğu sakinleştiren bu ezgiler, çocuğun yaşadığı sıkıntıyı ve hastalığını azaltırken, ailenin de rahatlamasını sağlar.
2- Ninnilerin iletişim açısından faydaları: Anneleriyle bebekleri arasında güvene dayalı bir iletişim kurmayı sağlar. Her akşam tekrarlanan ninniler kararlılığı gösterir. Kelime öğrenmeyi sağlar. Ebeveynler ninniler aracılığıyla düşündüklerini bebeklerine aktarma olanağı bulur. Ortak bir kültür oluşturur. Yeni anneler; ‘bana da annem bu ninniyi söylerdi’ diyerek bir kültürü devam ettirir.
3- Ninnilerin gelişim açısından faydaları: Genelde yatmadan önce söylenen ninniler çocuğu uykuya hazırlar. Ezgileri duyan çocuklar uyku vaktinin geldiğini anlar. Erken yaşta zihin gelişimine katkı sağlanan ninniler ile çocukta kişisel gelişimin de temelleri atılır. Ninniyi anlamaya başlayan çocuk hayalde kurmaya başlayacağı için hayal gücünü de geliştirme gibi bir özelliği vardır ninnilerin.
Tüm bunların yanında;
– Süt emmeyi artırarak beslenmeyi düzene koyar.
– İletişim sorunu yaşayan çocukları iletişim kurmaya teşvik eder.
– Çocuğu aktifleştirir ve canlılık kazandırır.
Birkaç ninni örneği verirsek yazdıklarımız daha da pekişecektir.
*Bebeğim kocaman, onu tutamam
Ninniler söylerim, hiç uyutamam
Oynayıp gülüyor, bizi süzüyor
Mamasını yemiyor, beni üzüyor
Evcilik oynarken bana eş olur
Hem anne hem baba hem kardeş olur
Oynayıp gülüyor, bizi süzüyor
Mamasını yemiyor, beni üzüyor
*Ninnilerin benim olsun
Uykularım senin olsun
Akan sular ömrün olsun
Ninni yavrum, kuzum ninni