Bizi Takip Edin

Sağlık Bilgi Sistemleri

PACS /RIS /DICOM nedir?

Yayınlandı

on

PACS /RIS /DICOM nedir?

PACS (Picture Archiving and Communication System-Resim Arşivleme ve İletişim Sistemi); tıbbi görüntülerin ve raporların dijital olarak  depolanması, iletilmesi, sağlık kurumunda   ilgili birimler tarafından  kullanılmasına ve yönetilmesine yönelik “tıbbi bilişim” teknolojisidir. Temel olarak görüntülerin çağrılması ve saklanması işlevini yerine getirmektedir

Ülkemizde de çok yaygınlaşan ve hemen tüm hastanelerimizde kullanılan PACS sistemi sonrasında hastalar ellerinde rontgen filmi ve rapor  gezdirmek zorunda kalmıyorlar.  Radyologlar ve klinisyen hekimler  bu görüntülere her yerden ve her cihazdan ulaşarak, görüntüleri değerlendirebiliyor, rapor yazabiliyorlar. Sağlık Bakanlığı “Teleradyoloji Projesi” sayesinde; tüm Türkiye’deki sağlık kurumlarındaki görüntü ve raporlara E-Nabız üzerinden erişilebilmektedir.

PACS  Sistemi Nasıl Çalışır?

Röntgen, bilgisayarlı tomografi (CT;)  , MR , ultrason vb. tıbbi görüntüleme  cihazları  tarafından üretilen dijital görüntüler, PACS Sunucu yazılımı aracılığı ile arşivlenir ve depolanır. Sonrasında iş istasyonlarında, klinisyen bilgisayarlarında ve mobil cihazlar ile  hastane içinden ve dünyanın her yerinden erişilmesi sağlanır. HBYS entegrasyonları ile ilgili hastanın poliklinik, klinik ekranlarından hastanın görüntülerine ve raporlarına ulaşılabilmektedir.

Radyoloji Bilgi Sistemi (RIS)

PACS Sisteminde  radyoloji hastalarının kayıtları “Radyoloji Bilgi Bistemi”nde (RIS) tutulur. Bu sayede oluşturulan “İş Listeleri” (Worklist) sayesinde cihaz ekranlarına bilgiler otomatik olarak düşer, böylece yazım hataları vs. önlenir ve iş akışı hızlanır. Ayrıca RIS içerisinde cihaz tanımları, kullanıcı tanımları, sistem logları ve bir takım istatistiki bilgiler de tutulur. Radyoloji Bilgi Sistemi(RIS),  HBYS ve PACS ile entegre çalışarak veri alışverişini sağlar.

Tıpta Dijital Görüntüleme ve İletişim, DICOM 

Tıbbi görüntülerin ile  verilerin yönetimi ve iletimi için standart bir protokol olan DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine-Tıpta Dijital Görüntüleme ve İletişim) kullanılmaktadır. DICOM, orijinal olarak 1990’lı yıllarda Amerika’da; National Electrical Manufacturers Association- Elektrikli ve Medikal Görüntüleme Ekipmanları Üreticileri Birliği (NEMA) ve Amerikan Radyoloji Koleji (ACR) tarafından geliştirilmiştir. DICOM Standardı toplamda 17 adet alt konu başlığından ve binlerce sayfa dökümandan oluşan geniş içerikli bir standartdır.

Hastaların teşhisi ve tedavisi, hasta sonuçlarının takibi, ICD-10 kodlama standardı, faturalama ve röntgen, CT, MRI gibi radyolojik hasta görüntülerini iletmek için teleradyoloji süreçlerinde kullanılır.

PACS Sisteminde görüntü aktarımı, radyoloji raporlarını belirli bir görüntü çalışmasına bağlayan bir Erişim Numarası (Accesion Number) kullanarak senkronize etmek için; tetkik öncesinde, görüntülemeden önce bir inceleme numarası oluşturulur. Erişim numarası genellikle HIS/RIS sistemi tarafından oluşturulur ve benzersiz olmalıdır.

İş Listesi;, manuel veri girişi hatalarını azaltmak ve hasta bilgilerinin PACS/RIS görüntüleme konsoluna otomatik düşmesi için kullanılan bir işlemdir.

DICOM Protokolü Hakkında Temel Bilgiler

  1. DICOM dosyaları tipik olarak bir .dcm uzantısına sahiptir DICOM en basit tanımıyla; Medikal görüntüler için geliştirilmiş standart dosya formatıdır. Ancak bilinen dosya formatları ile bire bir benzerlik taşımaz. Örneğin JPEG resim formatı; JPEG dosyasında sadece resim bilgisi ve birkaç tanımlayıcı bilgi bulunmaktadır. Ancak DICOM dosyaları bu kadar yalın değildir. DICOM dosyaları içerisinde ham görüntü ile birlikte bazı tanımlayıcı (META) bilgilerde vardır. Bu bilgiler dosyayı oluşturan uygulama, ilgili sürümler, karakter seti gibi temel biçim tanımlayıcılarıdır. Ayrıca istenildiği takdirde DICOM dosyaları, hasta bilgileri ve ilgili görüntü ile alakalı detay bilgiler (yazılar) içerebilir.
  2. DICOM Dosyasının veri yapısı incelendiğinde iki kısımdan oluştuğu söylenebilir. İlk kısım metinsel verilerin kaydedildiği kısım olup burada sadece dosya, hasta, doktor, enstitü, tarihler gibi metinsel verilerin kaydı tutulmaktadır. Metinsel alan içerisinde bu dosyanın DICOM dosyası olduğunu belirten bir ön ek bulunmaktadır. Ayrıca dosya içerisindeki Medikal Görüntünün formatı, kayıt türü gibi görüntü hakkında da bilgi belirten alanlarda bulunmaktadır. Dosya içerisinde yapılan kayıtların şeklini belirten verilerde bulunmaktadır. Dosyanın okunabilmesi için burada bulunan verilerden faydalanılır. İkinci kısım da Binary (ikili) bilginin bulunduğu “Pixel Data” alanı. Bu alanda ise DICOM dosyası içerisinde saklanılmak istenen Medikal olarak tanımlanabilir. Görüntüyü bulmak mümkündür. Binary alana kaydedilecek bilginin sabit bir formatı yoktur. Daha öncede belirtildiği gibi bu alana herhangi bir formatta Binary veri kaydedilebilmektedir. Bu özelliği, yaygın olarak kullanılmasının yolunu açmıştır.

Datamed Genel Müdürü Ömer Kayahan Yalçın’a  yazıya verdiği destekleri için teşekkür ederiz.

Dr. Erkan SARIŞIN 27.11.1983 yılında istanbul kartal'da dünyaya geldi ve ilk ve orta okulu Kartal'da tamamladı lise öğrenimini Kartal lisesinde tamamladıktan sonra 2001 yılında Cerrahpaşa tıp fakultesini kazanarak üniversite hayatına başladı üniversiteyi iyi bir derece ile 2005 yılında mevzun oldu yüksek lisansını akdeniz üniversitesinde tamamladıktan sonra istanbul kartalda bir tıp merkezin doktorluk görevine başladı 2008 yılında başladığı tıp merkezini 2012 yılında satın alarak kartala daha iyi hizmet vermek için yoluna devam etmektedir.

Okumaya devam et
Tıkla Yorum Yap

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Sağlık Bilgi Sistemleri

e-Nabız nedir? | e Devlet giriş ile e-Nabız’a nasıl üye olunur?

Yayınlandı

on

e-Nabız nedir? | e Devlet giriş ile e-Nabız’a nasıl üye olunur?

Sağlık Bakanlığı tarafından daha önce hizmete alınan ve yaklaşık 8 milyon kullanıcıya erişen e Nabız: Kişisel Sağlık Sistemi uygulamasına artık e-Devlet kapısı üzerinden de giriş yapılabilecek. Yurttaşlar, e Nabız giriş ekranının e Devlet hizmetine taşınmasının ardından yoğun bir şekilde araştırmalarını yapıyor. Kişisel sağlığa yönelik birçok hizmeti barındıran e-Nabız’a, artık e-Devlet şifresi giriş sağlanabiliyor. İşte E nabız hakkında bilinmesi gerekenler…

e-Nabız nedir? | e Devlet giriş ile e-Nabız'a nasıl üye olunur?

e Devlet üzerindeki yeniliklere bir yenisi daha eklendi ve e Nabız sistemi artık e Devlet üzerinden kullanılabilir hale getirildi. Sağlık Bakanlığı’nın bir hizmeti olan e-Nabız, artık e-Devlet üzerinden görüntülenebiliyor. e Nabız ile beraber sağlık geçmişi görüntülenebiliyor, alınan ilaçlar, röntgen vb. bütün sağlık hizmetlerine erişim sağlanıyor. İşte e Nabız hakkında merak edilenler…

E NABIZ NEDİR?

e-Nabız sağlık kuruluşlarından toplanan sağlık verilerine vatandaşların ve sağlık profesyonellerinin internet ve mobil cihazlar üzerinden erişebilecekleri bir uygulamadır. Muayene, tetkik ve tedavilerinizin nerede yapıldığına bakılmaksızın, tüm sağlık bilgilerinizi yönetebildiğiniz, tıbbi özgeçmişinize tek bir yerden ulaşabildiğiniz bir kişisel sağlık kaydı sistemidir. Bizzat sizin verdiğiniz, süresi ve sınırı belirlenmiş yetki çerçevesinde sağlık kayıtlarınızın hekimlerce değerlendirilebildiği, böylelikle teşhis ve tedavi sürecinin kalitesini ve hızını artıran, sizinle hekiminiz arasında güçlü bir iletişim ağının kurulmasını sağlayan, internet üzerinden güvenli bir şekilde erişebildiğiniz dünyanın en geniş ve en kapsamlı sağlık bilişim alt yapısıdır.

E-NABIZ’A NASIL GİRİŞ YAPILIR?

Sisteme girişte kimlik doğrulama iki şekilde mümkün olmaktadır.

1. E-Devlet kapısı üzerinden E-Devlet şifresi, E-İmza veya Mobil İmzanızı kullanarak T.C. numaranız ile sisteme giriş yapabilirsiniz. E-Devlet girişine tıkladığınızda E-Devlet girişine yönlendirileceksiniz.

E-Devlet şifreniz yoksa Sağlık Bakanlığına kayıtlı Aile Hekiminize cep telefonu numaranızın kaydını yaptırarak, telefonunuza gelecek kısa mesaj ile size iletilen tek kullanımlık erişim kodunu kullanarak sisteme giriş yapabilirsiniz.

Giriş yaptığınızda profil bilgilerinizi oluşturmak için yönlendirildiğiniz ilk ekranda Kullanım Şartları bulunmaktadır. Profilinizi oluşturmaya başlamak için “e-Nabız Sistemi kullanım koşullarını okudum” yazısının yanında bulunan kutucuğu işaretlemeniz gerekmektedir.

E NABIZ GİRİŞ İÇİN TIKLAYINIZ

E-NABIZ MOBİL UYGULAMASINI NASIL KULLANILIR?

Daha önce e-Nabız kullanıcı hesabı oluşturmamış iseniz öncelikle e- Devlet kapısından (www.turkiye.gov.tr) kullanıcı hesabı oluşturmalısınız. Bu hesabı oluştururken kendinize özel bir e-Nabız şifresi tanımlamalı, e-Nabız Mobil Uygulamasına bu şifreniz ile giriş yapmalısınız.

E NABIZ SAĞLIK GEÇMİŞİM

e-Nabız sisteminde sağlık verileriniz varsa bu sayfa e-Nabız sistemine girdiğinizde gördüğünüz ilk ekrandır. Size ait gerçekleşmiş olan son iki muayeneyi bu ekranda görebilirsiniz.

Yine aynı sayfadan son muayenelerinizi hizmet kalitesi açısından değerlendirilebilir ve muayene ile ilgili yorum yapabilir, hastaneler hakkında yaptığınız yorumları silebilirsiniz. Bu sayfada bulunan Takvim alanında eğer varsa MHRS üzerinden almış olduğunuz hastane randevularınızı ve geçmiş randevu bilgilerinizi görebilirsiniz. Bildirimler bölümünde hesabınızla ilgili yapılan son aktiviteleri, son erişim ve hastane ziyaretleri gibi bilgileri inceleyebilirsiniz.

SAĞLIK PROFİLİM

e-Nabız sisteminde sağlık verileriniz yoksa sisteme ilk girdiğinizde gördüğünüz ekrandır.

Sağlık verileriniz varsa “Sağlık Geçmişim” alanının aşağısında bu bölümü görebilirsiniz.

Daha önceden eklemiş olduğunuz tansiyon, şeker, nabız ve ağırlık bilgilerinizi veya mobil cihazlardan aktarılan verilerinizi sayısal veya grafiksel olarak bu ekranda görebilirsiniz.

E-NABIZ BİLGİLERİ DÜZENLEME

e-Nabız’a giriş yapıp, Anasayfada “Profil Düzenle” butonuna tıklayarak profil bilgilerinizi görüntüleyebilirsiniz. Buradan fotoğraf yükleme/güncelleme, şifre güncelleme işlemlerini yapabilir, yaşadığı ülke, yaşadığı şehir, boy, kan grubu, e-posta ve cep telefonu bilgilerinizi değiştirebilirsiniz. Birden fazla e-posta ve cep telefonu bilgisi ekleyebilirsiniz.

Menüden ulaşabileceğiniz “Paylaşım Seçenekleri” nde “Hiçbir hekim verilerimi görmesin (SMS kodu veya şifrematik ile onay zorunlu)”, “Aile hekimim verilerimi görsün”, “Muayene olduğum hekim verilerimi görsün “, “Muayene olduğum hastanedeki tüm hekimler verilerimi görsün”, “Sağlık Bakanlığındaki tüm hekimler verilerimi görsün” paylaş seçeneklerinden istediklerinizi seçebilirsiniz.

E-NABIZ ŞİFRESİ NASIL DEĞİŞTİRİLİR?

e-Nabız’ a giriş yaptığınızda, Anasayfada sol tarafta profil fotoğrafının altında yer alan “Düzenle” butonuna tıkladığınızda ekran açılacaktır. Bu menüden hem şifre değişikliği yapabilir hem de tüm profil bilgilerinizi değiştirebilirsiniz.

Kaynak

Sabah Gazetesi  Tarihi: 8.8.2018  15:18

Okumaya devam et

Sağlık Bilgi Sistemleri

Yapay zeka temelli beslenme uygulaması e-Nabız’a girecek

Yayınlandı

on

Yapay zeka temelli beslenme uygulaması e-Nabız’a girecek

Tüm sağlık bilgilerini tek bir platformda toplayan ve 12 milyon kullanıcıya ulaşan e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi’nde vatandaşların hayatını kolaylaştıracak uygulamalar devreye giriyor.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, vatandaşların tüm sağlık bilgilerini tek bir
platformda toplayan, zaman ve mekandan bağımsız olarak kullanıcıların erişimine
ve kontrolüne olanak sunan e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi’nde, toplumu sağlıklı
beslenmeye teşvik etmeye yönelik yapay zeka temelli beslenme uygulamasının
devreye gireceğini söyledi.

Bakan Koca, e-Nabız Kişisel Sağlık
Sistemi’ni ve sistemde uygulamaya girecek yenilikleri anlattı.

Koca, vatandaşların tüm sağlık
kayıtlarını her zaman yanlarında taşıyabildikleri, istedikleri zaman sağlık
geçmişlerine erişebildikleri ve yetkileri doğrultusunda da hekimleriyle
paylaşabildikleri e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi’nin 12 milyon kullanıcı
sayısına ulaştığını söyledi.

Kişisel Sağlık Sistemi e-Nabız ile tüm
vatandaşların laboratuvar tahlilleri, radyoloji görüntüleri, kullandığı reçete
ve ilaç bilgileri, acil durum bilgileri, verilmiş her türlü rapor ile
muayenelerine ait her tür detay bilgiyi içeren sağlık kayıtlarına cep
telefonlarından, tabletlerinden ve bilgisayarlarından 7 gün 24 saat
erişilebildiğini anlatan Bakan Koca, sistemde kalp krizi ve vücut kitle endeksi
hesaplamalarının yanı sıra aile hekimi değişikliği de yapılabildiğini söyledi.

e-Devlet şifresiyle giriş yapılabilen
sistemde, kişinin belirlediği kurallar çerçevesinde sağlık verilerinin tümünü
ya da bir kısmını, istediği süre kadar istediği hekimle ya da yakınlarıyla
paylaşabildiğini ifade eden Koca, “Bununla birlikte giyilebilir teknolojileri
ya da GSM operatörlerinin mobil uygulamalarını kullanarak adım, nabız, kalori,
tansiyon, şeker, bisiklet mesafesi, uyku incelemesi ve benzeri sağlık
verilerini sisteme kaydedebiliyor, harita üzerinden en yakın hastaneleri ve
eczaneleri görebiliyor, ebeveynler çocuklarının sağlık verilerine e-Nabız’dan
ulaşabiliyor.” dedi.

3 MİLYONA ORGAN
BAĞIŞI 

Sağlık Bakanı Koca, dört yıl önce hayata
geçirilen e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi’nde, 12 milyon 362 bin 65 kişinin
profil oluşturduğunu belirterek, “e-Nabız üzerinden 202 bin 215 kişi organ
bağışı bildirimi yaptı. Bu bildirimlerde 3 milyon 134 bin 544 organ bağışlandı.
Ayrıca sistem üzerinden 53 bin 311 kan bağış işlemi gerçekleşti.” bilgisini
verdi.

e-Nabız’ın, vatandaşların günlük,
saatlik, hatta anlık olarak temel sağlık göstergelerini bizzat kendilerinin
kaydedebildiği ve gerektiğinde doktoruna gösterebildiği bir özelliği içinde
barındırdığına işaret eden Koca, kullanıcıların tansiyon, nabız, şeker, boy,
kilo, alerjik durum, ilaçlarının yan etkileri gibi bilgileri isterlerse
kendilerinin kaydedebildiklerini, isterlerse kablosuz erişim özellikleri olan
tansiyon, nabız, şeker ölçüm cihazları ve akıllı bileklikler aracılığıyla da
tek tuşla bu bilgilerini kendi elektronik dosyalarına aktarabildiklerini
söyledi.

Bakan Koca, e-Nabız ile Türkiye’nin
herhangi bir yerinde alınan sağlık hizmetine ait tüm detaylarına kendi
kullanıcı hesabından erişebilen kullanıcıların, bir başka sağlık kuruluşuna
gittiğinde kendisinden istenen ve yakın zamanda yaptırılmış olan tetkiklerini
doktora göstererek tekrarlayan tetkiklerin de önüne geçtiklerini vurguladı.

SAĞLIKLI BESLENME
TEŞVİK EDİLECEK

Sisteme üye olmak için ilk olarak
kullanıcı hesabı oluşturmak gerektiğini anlatan Koca, e-Devlet kapısı olarak
adlandırılan “www.turkiye.gov.tr” adresindeki Sağlık Bakanlığı e-Devlet
hizmetleri arasında bulunan “e-Nabız Kişisel Sağlık Kaydı Sistemi” üzerinden
kullanıcı hesabı oluşturduktan sonra isteyen herkesin “www.enabiz.gov.tr” adresinden
de akıllı cihazlarına indirecekleri uygulamalardan kişisel kayıtlarına
erişebileceğini kaydetti.

Sağlık Bakanı Koca, e-Nabız’a yeni
özellikler eklenmeye de devam edildiğini dile getirerek, şunları söyledi:

“Kullanıcılara ait tahlil sonuçları
çıktığında, randevu saatleri yaklaştığında, sağlığı ile ilgili öneri verilmesi
gerektiğinde cep telefonlarına anlık bildirimler gönderilecek. Ağız ve diş
sağlığı ile ilgili bilgilendirme ve uyarıların yanında obezite hastaları başta
olmak üzere toplumu sağlıklı beslenmeye teşvik etmeye yönelik yapay zeka
temelli beslenme uygulaması da e-Nabız’a gelecek yenilikler arasında yer
alacak.”

Okumaya devam et

Sağlık Bilgi Sistemleri

Sağlıkta İstatistik ve Nedensel Analizler (SİNA)

Yayınlandı

on

Sağlıkta İstatistik ve Nedensel Analizler (SİNA)

Sağlık Bakanlığınca,
sağlık istatistiklerinin detaylarıyla raporlanmasına ve tüm sağlık hizmet
sunucularına ait dijital kayıtların canlı izlenmesine olanak sağlayan
“Sağlıkta İstatistik ve Nedensel Analizler” (SİNA) sistemi uygulamaya
girdi

Kurum kaynaklarının daha etkin yönetilmesi, merkez ve taşra teşkilatı kullanıcılarının etkin ve hızlı karar alma yetisinin arttırılması amacıyla özel bir sistem oluşturuldu.

Vatandaşların kendi
sağlık verilerini görmek için kullandıkları “e-nabız” benzeri bir
sistem, sağlık yöneticileri ve hekimler için de etkinleştirildi.

Türk mühendislerce
TÜBİTAK desteğiyle geliştirilen yerli ve milli sistem sayesinde, hekim kendi
performansını, hastalarının genel profilini, yazdığı ilaç, istediği tahlil ve
yaptığı müdahaleleri Türkiye, il, kurum ortalamaları ve dünya sağlık
standartlarıyla karşılaştırmalı görebiliyor. 

Ayrıca, başhekimler ve
Türkiye genelindeki tüm sağlık yöneticileri yüksek veri teknolojisiyle,
istatistikleri nedensel analitik çerçevesinde izleyebiliyor.

Sistemde veriler,
istatistiksel formüllerle değil canlı ve renkli grafiklerle yer alacak. Harita
üzerinde problemli bölgeler sorun oluştuğu anda belirginleşerek hızlı
müdahaleye olanak sağlanacak. Performans kartlarıyla geçmişe göre ilerleyen ve
gerileyen alanlar gözlemlenebilecek.

İlk adımı geçen yıl
hastane acil servislerindeki yoğunluğun canlı takip edilmesiyle atılan sistem
geliştirilerek, sağlık alanında elde edilen kazanımlara bir yenisi daha
eklenmiş oldu. 

Okumaya devam et

Trend

Copyright © 2016 Bilgi Sağlık. Theme by KKtmr - webtasarimi.gen.tr